เมื่อเอ๋ยถึงดาวพระเคราะห์ที่มีดาวบริวารอยู่สูงที่สุด หนึ่งในนั้นก็ควรจะมีชื่อของดาวพฤหัสบดีติดอันดับอยู่ด้วยอย่างแน่แท้ โดยดาวพฤหัสบดีมีดาวบริวารทั้งหมดทั้งปวง 79 ดวง เป็นชั้นสองรองจากดาวเสาร์ที่มีดาวบริวารอยู่ทั้งมวล 82 ดวง แต่ว่าถึงแม้ว่าจะมีบริวารมากมาย ดาวพฤหัสบดีก็มีดาวบริวารสำคัญๆที่เป็นพระจันทร์ขนาดใหญ่อยู่เพียงแค่ 4 ดวงแค่นั้น โน่นเป็นพระจันทร์ไอโอ พระจันทร์ยูโรปา พระจันทร์แกนีมีด รวมทั้งพระจันทร์คัลลิสโต รวมทั้งวันนี้พวกเราจะมาเอ๋ยถึงเรื่องของพระจันทร์แกนีมีดกัน
.
พระจันทร์แกนีมีด (Ganymede) เป็นดาวบริวารของดาวพฤหัสบดีที่ถูกศึกษาและทำการค้นพบโดยกาลิเลโอ กาลิเลอี ในวันที่ 7 ม.ค. 1610 ทั้งยังถูกตั้งชื่อเรียกตัวละครหลวงเทวดาปกรณ์ภาษากรีก เนื่องด้วยดาวพฤหัสบดีเป็นผู้แทนของ “ซูส” เทวดาสูงสุดที่เขาโอลิมปัส คนดังมีชื่อเสียงเรื่องความเจ้าชู้ประตูดิน (มิน่าถึงมีดาวบริวารเยอะแยะขนาดนั้น) ฉะนั้นพระจันทร์บริวารของดาวประจำตัวซูสก็เลยถูกตั้งชื่อว่า “แกนีมีด” ตามชื่อพระราชโอรสรูปงามที่กรุงทรอยที่เทวดาซูสหลงใหลจนกระทั่งขั้นไปลักพาตัวมาเป็นผู้มอบพระสุลำธารสบนเขาโอลิมปัส
.
ภาพซูสแล้วก็แกนีมีด
รวมทั้งแม้ว่าพระจันทร์แกนีมีดจะเป็นเพียงแค่ดาวบริวาร แต่ว่ามันก็เป็นดาวบริวารที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในระบบสุริยะ โดยมีลักษณะเด่นเป็นผิวดาวที่แบ่งได้ 2 ส่วน เป็นส่วนที่พื้นตะปุ่มตะป่ำ เต็มไปด้วยหลุมอุกกาบาตรวมทั้งแอ่งลึก กับส่วนที่เป็นหลักราบเรียบ เต็มไปด้วยน้ำแข็งแล้วก็ดินหิน
.
แต่ความน่าทึ่งของพระจันทร์แกนีมีดมิได้มีเท่านี้ ด้วยเหตุว่าปัจจุบันนักดาราศาสตร์ยังศึกษาและทำการค้นพบอีกด้วยว่าพระจันทร์แกนีมีดสามารถปลดปล่อยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าได้แรงกว่าดาวพฤหัสบดีที่มันเป็นบริวารอยู่ถึง 1 ล้านเท่า! แม้กระนั้นนักดาราศาสตร์ศึกษาค้นพบสิ่งนี้ได้อย่างไร รวมทั้งมันจะก่อให้เกิดผลเสียอะไรต่อโลกของพวกเราหรือไม่ ก็จำเป็นต้องไปตามมองกันนะคะ เมื่อก่อนที่จะไปรับดูกัน อย่าลืมกดไลค์ รวมทั้งกดติดตามเฟซบุ๊กแฟนเพจ ไว้ เพื่อเป็นอันมากดวงใจให้กับเราด้วยนะคะ
.
ภาพพระจันทร์บริวารทั้งยัง 4 ของดาวพฤหัส
ย้อนกลับไปก่อนหน้าที่ผ่านมา นักดาราศาสตร์พวกเรารู้กันมานานแล้วว่าพระจันทร์แกนีมีดมีสนามไฟฟ้าที่ทรงประสิทธิภาพมากมาย ก็แค่ไม่เคยมีผู้ใดกันมีความรู้สึกว่ามันจะทรงอำนาจจนถึงพระจันทร์บริวารอื่นจะเทียบเคียงกันไม่ติดขนาดนี้ โดยพระจันทร์แกนีมีคมีความเข้มข้นของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ามากยิ่งกว่าดาวพฤหัสบดีที่มันโคจรอยู่บริเวณถึง 1 ล้านเท่า! ด้วยความว้าวนี่เองที่ทำให้การศึกษาและทำการค้นพบนี้ถูกพิมพ์ลงในนิตยสาร Nature Communications ซึ่งเป็นนิตยสารวิชาการทางวิทยาศาสตร์ธรรมชาติ
.
ในงานค้นคว้าวิจัยกล่าวว่า นักดาราศาสตร์ตรวจดูความเข้มข้นของคลื่นแม่เหล็กโดยการนำคลื่นพวกนั้นมาแปลงเป็น Chorus wave หรือก็คือคลื่นเสียงประเภทหนึ่งที่คล้ายกับเสียงร้องของนกกับปลาวาฬผสมกัน ซึ่งผลที่เกิดเป็นคลื่นเสียงของพระจันทร์แกนีมีดมีความร้ายแรงมากมายเป็นพิเศษ ขนาดที่สามารถรีบให้อนุภาครอบๆมีพลังงานสูงมากขึ้น รวมทั้งทำให้อิเล็คตรอนความเร็วสูงวิ่งอยู่ด้านในสนามไฟฟ้าของดวงดาวได้
.
คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่ว่านี้เองที่นำมาซึ่งแสงสว่างออโรร่าขึ้นบนพระจันทร์แกนีมีดอย่างที่พวกเราเคยได้เห็นผ่านกล้องส่องทางไกลจากบนโลก ทั้งการปรากฏการปลดปล่อยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าดังที่กล่าวถึงมาแล้วยังมิได้เกิดขึ้นเพียงแต่เป็นบางครั้งบางคราว แต่ว่าเกิดมาเป็นเวลายาวนานมากแล้ว โดยอ้างอิงจากข้อมูลที่ได้จากยานตรวจสอบกาลิเลโอ (Galileo) ตั้งแต่ตอนปี 1990
.
แต่สุดท้ายแล้วนักดาราศาสตร์ก็ยังคงหาคำตอบมิได้ว่าเพราะเหตุใดพระจันทร์แกนีมีดถึงสามารถปลดปล่อยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าออกมาได้ร้ายแรงขนาดนี้ หรือคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้านี้จะทำให้เป็นอันตรายต่อนักบินอวกาศโดยตรงหรือเปล่า แต่ว่าคลื่นดังกล่าวมาแล้วข้างต้นสามารถสร้างความย่ำแย่ให้กับยานอวกาศแล้วก็เครื่องไม้เครื่องมือต่างๆได้แน่นอนโดยเหตุนี้การศึกษาและทำการค้นพบนี้ก็เลยมีประโยชน์ต่อการผลิตยานอวกาศที่พวกเราจะส่งขึ้นไปตรวจดาวพฤหัสบดีรวมทั้งพระจันทร์บริวารอื่นๆอีกในอนาคต
.
แรงออโรร่าบนพระจันทร์แกนีมีด
แล้วเพื่อนพ้องๆล่ะค่ะมีความคิดเห็นอย่างไรบ้าง ในเมื่อพระจันทร์แกนีมีดสามารถปลดปล่อยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าออกมาได้ร้ายแรงขนาดนี้ แล้วพวกเราจะมีแนวทางสร้างเครื่องมือคุ้มครองป้องกันยานอวกาศของพวกเราอย่างไรบ้าง